Een verzuimbonus lijkt simpel: medewerkers belonen die niet ziek zijn. Maar er zitten haken en ogen aan, zeker nu psychisch verzuim steeds meer voorkomt. We zetten de voor- en nadelen op een rij, zodat je kunt afwegen of een verzuimbonus wel echt bijdraagt aan een gezondere werkvloer.
Wat is een verzuimbonus?
Een verzuimbonus is een beloning voor medewerkers met weinig of geen verzuim. Je kunt zelf kiezen hoe je dit invult: per maand, kwartaal of jaar, met bijvoorbeeld een vast bedrag of extra vrije dag. Het lijkt misschien eenvoudig te regelen, maar het is belangrijk om goed na te denken over de precieze invulling, omdat dit invloed kan hebben op de hele organisatie.
De voor- en nadelen van een verzuimbonus
Een goed doordachte verzuimbonus biedt voordelen, maar kent ook aandachtspunten. De belangrijkste zetten we hieronder op een rij.
| Voordelen | Nadelen |
| Hogere verzuimdrempel Een bonus kan medewerkers stimuleren om zich niet zomaar ziek te melden. | Oneerlijk voor chronisch zieken Voor mensen met een chronische of mentale aandoening kan een verzuimbonus als oneerlijk voelen en zelfs voor juridische problemen zorgen. |
| Lagere verzuimkosten Door deze extra prikkel om aanwezigheid te stimuleren, kunnen de verzuimkosten dalen. | Verhoogde druk en psychologische impact De bonus kan medewerkers ontmoedigen om psychische klachten te melden, wat op de lange termijn juist verzuim kan verhogen. |
| Gezondheidsbewustzijn Medewerkers worden zich bewuster van hun vitaliteit. | Ziekteverspreiding Zieke medewerkers kunnen zich gedwongen voelen om toch te werken om de bonus te behouden, met het risico dat zij collega’s besmetten. |
| Stabiele teams en productiviteit Minder verzuim betekent vaak meer continuïteit, wat goed is voor de sfeer én de productiviteit op de werkvloer. | Meer administratie Een bonus vergt extra werk voor HR en de salarisadministratie. |
Hoe werkt een verzuimbonus in de praktijk?
Meerdere onderzoeken van verschillende Arbodienstverleners laten zien dat een verzuimbonus vooral werkt bij kort verzuim. Het aantal ziekmeldingen kan dalen, maar de duur van het verzuim blijft vaak hetzelfde. Soms werkt het zelfs averechts: bij systemen waar medewerkers hun eerste ziektedag zelf betalen, blijven mensen soms langer thuis. Waarom? Ze hebben hun bonus toch al gemist en al salaris ingeleverd, dus nemen ze nog een paar dagen extra rust. Een verzuimbonus kan dus anders uitpakken dan verwacht. Het vraagt om een goede afweging en soms zelfs om alternatieven die duurzamer werken.
Alternatieve strategieën om kortdurend verzuim te beperken
Psychisch verzuim – ziekmeldingen door mentale klachten zoals stress of burn-out – komt steeds vaker voor. Een verzuimbonus kan motiverend werken, maar raakt deze onderliggende oorzaken vaak niet. Daarom is een bredere aanpak nodig die bijdraagt aan een open cultuur rond mentale gezondheid. Overweeg naast een verzuimbonus ook de volgende strategieën om druk te verlagen en ruimte te bieden voor gesprekken over mentale gezondheid:
- Preventiemedewerker aanstellen: ondersteun medewerkers preventief bij vragen en uitdagingen.
- Werkomgeving optimaliseren: zorg voor een ergonomische werkplek en moedig regelmatig pauzes en beweging aan.
- Flexibiliteit en thuiswerken: geef medewerkers de vrijheid om hun werk en tijden zelf in te delen; stuur op resultaat.
- Vitaliteit bevorderen: moedig een gezonde levensstijl aan, bijvoorbeeld door sportmogelijkheden aan te bieden.
- Verzuimdrempel creëren: laat medewerkers persoonlijk bellen bij ziekte, in plaats van een melding per e-mail of app.
- Bevorderen van mentale gezondheid: organiseer workshops of trainingen rondom thema’s als bijvoorbeeld stressmanagement en mindfulness.
- Voortdurende dialoog: ga in gesprek met medewerkers die zich vaker ziekmelden om mogelijke oorzaken te achterhalen.
- Voorkom werkdruk en overbelasting: monitor werkdruk regelmatig en zorg voor een eerlijke verdeling van het werk.
Hulp nodig? Wij denken graag met je mee!
Wil je verzuim structureel aanpakken, of overweeg je een verzuimbonus als onderdeel van een breder beleid? Van het opstellen van een verzuimprotocol tot het adviseren over duurzame inzetbaarheid, wij staan voor je klaar om samen te werken aan een gezondere en productievere organisatie. Neem gerust contact met ons op, we werken graag samen met jou aan een gezondere en productievere werkomgeving.