Verduidelijking arbeidsrelaties (VBAR): dit zijn de nieuwe criteria

Minister Van Hijum heeft op 26 maart in een brief aan de Tweede Kamer laten weten dat het wetsvoorstel Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR) wordt aangepast én klaar is voor invoering per 1 januari 2026. De belangrijkste wijziging? Ondernemerschap wordt een volwaardig criterium bij de beoordeling of iemand als zelfstandige of werknemer wordt gezien. Daarmee verschuift de focus van enkel werknemerschap en zelfstandigheid naar een bredere, evenwichtige beoordeling. Wat betekent dit in de praktijk? En hoe kun je je als opdrachtgever of zzp’er nu al voorbereiden?

Van ‘balanscriterium’ naar volwaardig derde element

In eerdere conceptversies van de wet werd nog gesteld dat er pas naar ondernemerschapscriteria zou worden gekeken als de andere twee beoordelingsgebieden — werknemerschap (W) en zelfstandigheid (Z) — in evenwicht waren. Die volgorde komt nu te vervallen. In de aangepaste opzet worden alle drie de typen criteria even zwaar meegewogen:

  • W-criteria: wijzen op werknemerschap, zoals het ontvangen van aansturing of integratie in een team.
  • Z-criteria: wijzen op zelfstandigheid binnen de opdracht, zoals het lopen van risico of het zelf bepalen van werktijden.
  • OP-criteria (ondernemerschapscriteria): bijvoorbeeld het afdragen van btw, investeren in een eigen onderneming of actief werven van klanten.

Volgens het ministerie verandert deze aanpassing niets aan de huidige handhaving. In de praktijk werd al holistisch beoordeeld, waarbij ook ondernemerschap werd meegenomen.

Rechtsvermoeden blijft onderdeel van het wetsvoorstel

Naast de aangepaste beoordelingscriteria blijft het eerder aangekondigde rechtsvermoeden van werknemerschap overeind. Dat betekent: als een zelfstandige minder dan een bepaald uurtarief verdient, kan deze persoon claimen werknemer te zijn. Het is dan aan de opdrachtgever om te bewijzen dat er géén sprake is van een arbeidsovereenkomst. De precieze ondergrens voor het tarief wordt nog vastgesteld.

Wat betekent dit concreet?

Een paar voorbeelden uit de praktijk:

  • Lage risico’s: Een zelfstandig professional die een verandertraject begeleidt, eigen tools gebruikt, werkt voor meerdere opdrachtgevers en zelf factureert, scoort hoog op ondernemerschap en zelfstandigheid. De kans op kwalificatie als werknemer is laag.
  • Hoge risico’s: Een zzp’er die vijf dagen per week op kantoor werkt, onderdeel is van het rooster, vakantie aanvraagt en dagelijks wordt aangestuurd, loopt juist wél risico — zeker bij een lager tarief.
  • Grijs gebied: Soms is het niet zwart-wit. Bijvoorbeeld bij een project met duidelijke eindverantwoordelijkheid, maar ook deelname aan interne overleggen en systemen. Dan is een goede opdrachtomschrijving en een helder contract essentieel.

Wat mag je van HRKracht verwachten?

Bij HRKracht bereiden we ons nú al voor op de komst van de VBAR. Zodat jij straks niet voor verrassingen komt te staan. Of je nu opdrachtgever bent of zelfstandig professional: met ons aan je zijde weet je waar je aan toe bent.

✔ Heldere opdrachtomschrijvingen

We leggen vast wat de zelfstandige doet, welke resultaten worden verwacht, hoe zelfstandig er gewerkt wordt en voor welke periode. Zo ontstaat duidelijkheid voor beide partijen én wordt voldaan aan de toekomstige wetgeving.

✔ Advies over de juiste samenwerkingsvorm

Is de opdracht echt geschikt voor een zelfstandige? Of past een andere constructie beter binnen de wet? Wij denken met je mee — juridisch én praktisch.

✔ Inzicht in actuele ontwikkelingen

We volgen wetswijzigingen op de voet en vertalen ze direct naar concrete inzichten en tips. Zodat jij weet waar je aan toe bent.

✔ Professioneel geregeld, zonder gedoe

Wij zorgen voor toekomstbestendige samenwerkingen. Met oog voor tarief, zelfstandigheid, ondernemerschap en werkbare afspraken.

Vragen over een samenwerking of over wat er verandert?
Neem gerust contact met ons op. We denken graag met je mee.

Deel dit artikel

HRKracht biedt jou

Toegang tot exclusieve vacatures
HRKracht heeft toegang tot vacatures en informatie die niet openbaar worden geadverteerd.
Ondersteuning en begeleiding
Ons team bestaat uit ervaren HR professionals en HR recruiters. Zij bieden jou ondersteuning en begeleiding gedurende het gehele sollicitatieproces, inclusief voorbereiding op sollicitatiegesprekken en onderhandeling over arbeidsvoorwaarden.
Expertise en advies
Onze medewerkers hebben veel kennis van HR, de arbeidsmarkt én de opdrachtgevers.
Verhoogde kans op succes
Wij kennen een grondig selectieproces, waarbij we zorgvuldig kijken naar jouw vaardigheden, ervaring en culturele fit. Door het doorlopen van dit proces word jij alleen gematcht met functies die écht bij jou passen.
Netwerk en connecties
We kennen een uitgebreid netwerk van werkgevers en professionals in het HR-werkveld. Door via ons te solliciteren kan jij profiteren van onze sterke connecties en toegang krijgen tot carrièremogelijkheden waar je zelf wellicht nog niet bij had stilgestaan.

Ben je toe aan de volgende stap in je carrière en klaar voor een nieuwe uitdaging? Dan ben je bij ons aan het juiste adres.

Schrijf je in voor de HRKracht nieuwsbrief!

En blijf op de hoogte van de laatste HR-ontwikkelingen, uitdagende vacatures en onze unieke events.